De rode knop op het werk…

Ik voel de dreiging door de lijn heen. Sky vertraagt haar tempo, doet haar oren in haar nek en gaat in sluiphouding staan. Ik weet niet wat er is, maar ik weet dat ik geen stap verder kom. In de verte zie ik het gevaar nu ook. Een hardloper die ons tegemoet rent. Voor een hond een bedreiging. Haar gevaarsysteem staat meteen op scherp en op het moment dat de hardloper vlakbij is, haalt Sky met een diepe grom uit. Althans, dat probeert ze. Want ze zit nog altijd aan de lijn en voor mij is ze voorspelbaar. Nadat de hardloper uit zicht is, schudt de hond zich even uit en is ze de stress alweer kwijt.

Ook mensen hebben zo’n gevaarsysteem. In de oude hersenen, primitief en razendsnel. Zonder dat je erbij nadenkt, heb je de aanval uitgevoerd terwijl er, achteraf, geen gevaar was. Die aanval wordt geactiveerd door een externe prikkel. Ik noem dat de rode knop. Een trigger die geassocieerd wordt met iets uit je verleden. Jarenlange aanwezigheid van een dominante moeder, een autoritaire leraar of een denigrerende zus. Of pestende klasgenootjes… Ze zorgen voor ‘overlevingspatronen’ waar je later last van hebt.

Ook op het werk! Je hersenen leggen onbewust een verband tussen het irritante gedrag van een collega met dat van de kwellende persoon van vroeger. Als die collega iets zegt op een toon of manier die je rode knop activeert in een vergadering, zit je zo op de kast. Je reptielenbrein neemt het meteen van je over. Voor je het weet heb je de aanval ingezet en is constructief overleg niet meer mogelijk. Lekker is dat! Je collega’s zitten je vervolgens verbaasd aan te kijken. ‘Wat gebeurt hier?’ hoor je ze denken. En als het vaak genoeg gebeurd ben jij degene die het overleg steeds op scherp zet.

Ik heb zelf geworsteld met mijn ‘primaire’ communicatie. Sommige collega’s hadden mij zo op de kast en ik begreep maar niet waar het vandaan kwam. Totdat ik ontdekte hoe mijn reptielenbrein steeds geactiveerd werd bij denigrerende opmerkingen en vermeende onrechtvaardigheid. De één wordt getriggerd door autoriteit of onrecht. De ander voelt lading bij een bepaalde toonzetting. Het is belangrijk om te beseffen dat je er niets aan kunt doen dat je zo reageert! Je oude brein is razendsnel. Sneller dan je nieuwe brein. Je kunt er pas mee aan de slag als je je eigen rode knop doorziet. Je kunt je reptielenbrein pas omzeilen door precies te weten wat de externe prikkel is die jouw rode knop inschakelt.

Overigens vind ik primaire reacties in teamsessies prettig. Ook al zijn ze fel, ze halen de onderstroom naar boven. Het geeft ruimte om samen te onderzoeken ‘Wat collega’s precies zo raakt’ en ‘Wat ze nodig hebben’.

Door Sky het commando ‘Zit’ en ‘Blijf ‘ te geven als ik een hardloper in het vizier krijg, voorkom ik dat haar gevaarsysteem geactiveerd wordt. Geen gedoe met de hond en ook niet met de hardloper.

Wat is jouw trigger die je oude hersenen activeren? Ik gun iedereen inzicht in zijn of haar rode knop. Het is hilarisch om te zien hoeveel invloed oude patronen nog hebben op je huidige leven…

N-Mrii

Meer weten over emotieregulatie en je reptielenbrein? Op 9 mei a.s. start de 7 weken training ‘Compassie – The Intensive’. Meld je nu aan!

Of wil je persoonlijk aan de slag? Kijk dan op stress en burn-out coaching!