De kracht van optimistische én pessimistische collega’s op het werk…

Herken je dat?

Heb je een gedegen plan uitgewerkt om klanten nog effectiever en succesvoller te benaderen. Tijdens een overleg zet je enthousiast je plan uiteen om te peilen wat jouw collega’s ervan vinden. Je merkt dat een aantal collega’s blij aan het knikken zijn, ze stellen goede vragen en ze hebben een aantal opbouwende opmerkingen… Je krijgt er energie van! En dan….

Dan zegt die ene collega heel stellig “Dat gaat helemaal niet werken hier! Ik ben ook ooit buitendienst geweest en ik weet hoe klanten zijn! Dit is zonde van onze tijd!”. De rest van de collega’s gaat wat achterover zitten en jij… je gaat meteen in de weerstand. Je vertelt vol vuur waarom dit plan nu juist wel zo goed is… En van binnen baal je als een stekker… Je denkt “K#&%, heb je hem weer met zijn negativiteit… ik had het kunnen weten…”.

Of stel je eens voor…

dat een collega een geweldige commerciële actie voorstelt, tot in de puntjes toe uitgewerkt… maar je weet dat het team op dit moment helemaal geen werk erbij kan hebben door een veranderslag waarin ze zitten en die veel tijd opslokt. En ineens hoor je jezelf zeggen “Mooie actie! Maar dat gaan we niet doen! Hier is absoluut geen tijd voor…!” Discussie dood… Geen enkele ruimte voor andere mogelijkheden. En je denkt bij jezelf “Ik snap werkelijk niet dat hij geen rekening heeft gehouden met de realiteit in dit team”. De collega sputtert nog wat tegen maar iedereen beaamt dat het inderdaad het juiste moment niet is. De actie is unaniem van tafel.

(Jaja… Ik hoor een aantal collega’s al denken…. “Zo, N-Mrii, jij kan er anders ook aardig wat van…! Jij kunt ook aardig drammen of weerstand geven….!”  …I know, I’m guilty…)

Herkenbaar?

Ik ga het nu niet hebben over handiger communiceren maar over de voordelen van optimisme én pessimisme. Want bovenstaande voorbeelden zijn voor iedereen herkenbare verhalen van de tegenstelling tussen de positieve ideeënmaker en negatieve doemdenker in een team. En beiden zijn nodig om goede resultaten neer te kunnen zetten… tot op zekere hoogte…

Wat is de kracht van optimisme?

1. Optimisme motiveert. Optimistische collega’s zijn over het algemeen energiek. Ze krijgen energie van nieuwe ideeën, ze gaan over tot actie. Ze willen doelen bereiken en ze willen zich ontwikkelen. Optimisme zorgt voor een opwaartse spiraal.
2. Optimisme maakt nieuwsgierig. Optimistische collega’s zien mogelijkheden, oplossingen, hebben een bredere kijk op de wereld. Ze zien problemen als een uitdaging waarmee ze aan de slag willen.
3. Optimisme zorgt voor ontspanning. Optimistische collega’s zijn ontspannender, ze laten zich niet snel uit het veld slaan door problemen. Ze zijn blij en hebben plezier in wat ze doen. En ze trekken andere collega’s aan in hun positieve uitlatingen.

Maar wat is dan de kracht van pessimisme?

1. Pessimisme zorgt voor een realistische kijk. Pessimisten stellen de vraag “wat als…. “. Hij wil anderen behoeden voor risico’s die hij ziet. Hij ziet beren die anderen helemaal niet zien.
2. Pessimisme legt de ontbrekende zaken bloot. Pessimistische collega’s zien meteen wat mist, wat niet goed is, wat ontbreekt zodat een completer plan kan worden doordacht. Hij zorgt ervoor dat we niet als een kip zonder kop in 7 sloten tegelijk lopen.
3. Pessimisme hoort bij het leven. Negativiteit hoort bij het leven. Verdriet, boosheid, angst zijn allemaal negatieve emoties die ervoor zorgen dat je ook de positieve emoties kunt ervaren. Het is een dualiteit. Zonder het één, kun je niet bewust zijn van het ander.

Welke valkuilen kleven er dan aan optimisme én pessimisme?

Het doorschieten in zowel optimisme als pessimisme is het grote gevaar van beide tegenstellingen. En dat doorschieten kan behoorlijk wat stress opleveren.

De blije eikel… van stuiterbal tot ongeleid projectiel…

Een optimist die doorschiet in al zijn enthousiasme wordt een ongeleid projectiel die ten koste van alles zijn ideeën wil doordrukken. Een drammertje dus. Hij is in staat zichzelf of de situatie compleet te overschatten. Of je krijgt een stuiterbal die zonder enige focus van het ene geweldige idee naar het andere stuitert. Zonder dat er überhaupt ooit iets tot stand komt. Een doorgeschoten optimist loopt als een geforceerde clown door het leven en kan alle contact met de realiteit verliezen. Zo’n blije eikel kan heel onecht overkomen. Overtuig hem maar eens van de realiteit.

De overbezorgde remmer… vermoeiend en afbrekend…

Een doorgeschoten pessimist kan ook heel vermoeiend zijn, vooral voor anderen. Omdat hij met zijn rake opmerkingen zorgt voor de nodige spanningen en een weinig opbouwende sfeer. Als een pessimist volhardt in zijn negatieve blik, is hij niet meer in staat om naar oplossingen te kijken en kan hij een discussie volledig lam leggen. Een pessimist is over het algemeen bezorgd. Hij is overtuigd van zijn gegronde reden om negatief naar de dingen te kijken.

Overigens kun je onderscheid maken tussen ‘gepast pessimisme” en “ongepast pessimisme”. Achter gepast pessimisme zit vaak boosheid of frustratie. Dat zijn gezonde emoties waarmee je zaken kunt oplossen. Niet passende negativiteit leidt tot ongezonde en allesomvattende emoties. Voorbeelden hiervan zijn minachting of walging. Ze zorgen voor veel ellende, wantrouwen, cynisme en een neerwaartse spiraal. Deze laatste vorm lost niets op.

Hoe ziet dé perfecte combinatie tussen optimisme en gepast pessimisme eruit?

Om optimaal in het leven te staan heb je zowel een (meer dan) gezonde dosis optimisme nodig en een kleine dosis pessimisme. Uit onderzoek is gebleken (Fredrikson) dat de positiviteitsratio, de verhouding “optimisme versus pessimisme”, minimaal 3:1 moet zijn. Dat wil zeggen, tegenover 3 positieve gebeurtenissen mag hooguit 1 negatieve staan om in balans te blijven en de voordelen van optimisme te kunnen blijven benutten. Om echt te kunnen bloeien en ontwikkelen, en dus verder te komen in het leven, is dus minstens 3 keer zoveel positiviteit nodig dan negativiteit. En dat geldt ook op het werk!

Hoe ziet jouw positiviteitsratio er uit?

N-Mrii