De drie pijlers van intrinsieke motivatie
‘Ik heb de leukste baan van de hele wereld!’, schreef ik onlangs op Linkedin. En dat meen ik ook! Hoe komt het dat ik zo gemotiveerd ben voor het werk dat ik doe? Tijdens de laatste dag van een leiderschapsprogramma vraag ik de deelnemers elkaars intrinsieke motivatie in beeld te brengen. Terwijl ze in tweetallen aan de slag gaan, vallen er heel wat ‘luidruchtige’ kwartjes. Ineens beseffen een aantal deelnemers wat maakt dat ze enorm gemotiveerd zijn. Of waar het juist aan ontbreekt. Dat is best confronterend. Ook in hun leiderschap naar de teams. Want wat voor leiders geldt, geldt natuurlijk ook voor hun medewerkers. Als jij weet wat jou én je medewerkers motiveert, kun je daar op sturen. Hiervoor gebruik ik ‘de zelf-determinatie theorie’ van Deci en Ryan. Volgens deze theorie heeft de mens drie psychologische basisbehoeften. Als aan deze behoeften tegemoet wordt gekomen ervaart de medewerker meer plezier en geluk, óók op het werk.
De drie basisbehoeften, ook wel ‘het ABC van intrinsieke motivatie’ genoemd, zijn autonomie, verbondenheid (er zit een b in…) en competentie.
A – Autonomie
Autonomie draait om de vrijheid om keuzes te maken die passen bij wie je bent. Als ik kijk naar mijn werk als trainer/coach/procesbegeleider ervaar ik maximale autonomie. Ik maak mijn eigen keuzes. Ik bepaal zelf hoe ik mijn werk doe. Uiteraard stem ik dat af met mijn opdrachtgever. Als manager heb ik ook altijd autonomie ervaren. Ook al legde de directie doelen op, ik kon en mocht altijd (mee)bepalen hoe ik, samen met mijn teams, die doelen ging bereiken. Autonomie is voor mij dus een belangrijke werkgelukpijler. Op het moment dat ik niet meer vrij ben om mijn werk op mijn manier te kunnen en mogen doen, zal mijn motivatie drastisch afnemen. Hierdoor zal ik niet alleen minder plezier in mijn job ervaren, ook mijn inzet zal meteen ‘inkakken’. Ik doe het dan alleen voor een externe driver zoals salaris. Dat is niet wat ik wil. Niet voor mezelf én evenmin voor medewerkers en collega’s.
B – verBondenheid
Bij verbondenheid gaat het om ‘erbij horen’, je verbonden voelen met anderen. Een goede werksfeer, een betekenisvolle relatie met collega’s en sociale steun van jouw ‘baas’ bevorderen werkgeluk. Die sociale steun, in andere woorden het kunnen terugvallen op collega’s én je leidinggevende, is cruciaal. Ook een prettige samenwerking binnen het team speelt een rol. In een hecht team accepteert iedereen elkaar zoals hij of zij is. Onlangs had ik een teamsessie waarbij teamleden de focus legden op wat hun collega’s allemaal niet goed deden. Ze voelden zich continu gecontroleerd in wat ze deden. Ze hadden het gevoel het nooit goed te (kunnen) doen binnen het team. Dat deden ze zichzelf onbewust aan. Ze vonden het lastig om elkaar te accepteren in hun verschillende aanpak en kwaliteiten. Uiteindelijk herformuleerde het team haar samenwerking in ‘Jezelf zijn op jouw eigen unieke manier’ waardoor er ruimte ontstond. Het zorgde voor een nieuwe verbinding waarbij iedereen mag zijn zoals hij of zij is.
Waardering is ook een bepalende factor bij deze pijler. Het is een ‘ondergewaardeerd’ item als het gaat om motivatie. Ik ga zo veel harder rennen op momenten dat ik positief aangesproken wordt of wanneer een ander benadrukt hoe waardevol ik ben voor een bepaalde klus. Dat geldt ook voor medewerkers. Leg je de focus op wat je waardeert aan je collega? Of zorg je voor afstand door alleen te kijken naar wat ontbreekt? Waardering moedigt aan. Afkeuring ontmoedigt en demotiveert.
C – Competentie
Tenslotte speelt competentie een rol bij motivatie. Als jij het idee hebt dat je goed bent in wat je doet of dat je denkt dat je het kunt leren, zul je met meer zelfvertrouwen jouw vak uitoefenen. Het gaat hier om ‘geloof in eigen kunnen’. Als mensen geloven dat ze bekwaam zijn om een taak uit te voeren, is de kans groter dat de taak met een positief resultaat wordt afgerond. Als je denkt dat een taak niet haalbaar is, omdat je twijfelt aan jouw capaciteiten, zul je er minder snel aan beginnen. Daarom is het belangrijk dat je werk doet waarin je je kwaliteiten en vaardigheden kwijt kunt. En dat je mag ontwikkelen op jouw manier door te experimenteren én falen. Dat werkt stimulerend.
Kortom, autonomie, verBondenheid en competentie zijn drie belangrijke knoppen om aan te draaien als je een gemotiveerd team wilt. Loop je even vast en merk dat je minder gemotiveerd bent, onderzoek dan aan welke basisbehoefte niet wordt voldaan. Waar knarst het? Als je dat weet, kun je er vervolgens mee aan de slag. Ga dus niet afwachten en leg het evenmin bij anderen neer. Zorg ervoor dat jij tegemoet komt aan alle drie de basisbehoeften!
N-Mrii
Creëer beweging met N-Mrii Stress- & Performance Solutions!
Specialist in leiderschapsontwikkeling, strategische procesbegeleiding, groepsdynamiek, communicatieve vaardigheden, persoonlijke effectiviteit en stressmanagement.
Mail: info@nmrii.nl | Telefoon: 06 – 57 33 45 90 | Site: www.minderstressophetwerk.nl
Online live incompany trainingen voor teams! Nieuwe trajecten van zes sessies van 1,5 tot 2 uur!
Keuze uit de training ‘Jongleren met taken en tijd!’, ‘Flow op je werk!’, ‘Positief omgaan met verandering, tegenslag en negativiteit!’ of ‘Effectief communiceren op het werk!’.
