Jij bent oké! Ik ook?
Afgelopen weekend wandelden we via de struinboomgaard en het vakantiepark naar de top van de Cauberg. Een wielrenner legt de laatste meters af van de ‘zware’ klim naar boven. Hij fietst op de autoweg. Een busje, dat in dezelfde richting rijdt, moet remmen en toetert geïrriteerd naar de langzaam rijdende ‘bergbeklimmer’. De wielrenner steekt woest zijn vuist in de lucht alsof hij het volste recht heeft om daar te fietsen.
Mijn man en ik grinniken om het voorval. Ik zeg dat ik me de irritatie van ‘het busje’ goed kan voorstellen. ‘Wat een eikel is die fietser! Hij is hartstikke fout omdat hij de autobaan verkiest in plaats van het fietspad én presteert het dan ook nog om verongelijkt te zijn.‘ Ik geef toe dat ik me ook groen en geel erger aan al die wielrenners in het Heuvelland die tijdens hun toertochten de weg boven het fietspad verkiezen. Mijn man snapt er niets van. Hij zegt dat hij er gewoon omheen rijdt en zijn weg zonder emotie vervolgt. ‘Wat heb je aan al dat gedoe? ‘ Daar bewonder ik mijn man om. Het kan hem niet zoveel schelen als mensen stom en onbenullig gedrag vertonen. Hij blijft er relaxed onder.
Het voorval leidt tot een interessant gesprek over hoe mensen met elkaar omgaan. Het lijkt wel of mensen steeds sneller boos zijn. En persé hun ‘recht’ moeten halen. Of ze nu gelijk hebben of niet. Daarbij lijkt boosheid ook af te hangen van de situatie. Want stel je eens voor dat jij de bestuurder van het busje bent en het een goede vriend van je is die fout op de weg fietst. Zou je dan ook zo boos reageren? Of toeter je vriendelijk, doe je je raampje omlaag en roep je iets grappigs? Het maakt dus uit of je iemand kent of niet. De bekende zie je als vriend en behandel je ook zo. De onbekende zie je sneller als vijand en krijgt een boze reactie. Terwijl het tafereel hetzelfde is…
Nog geen 400 meter verder rijden twee mannen ons tegemoet op een gewone fiets. Ze rijden over het fietspad richting de reeds door ons gepasseerde Cauberg. Niet veel later horen we een enorm kabaal. Een wielrenner, die zich nu wél op het fietspad bevindt maar hen tegemoet ‘spook-fietst’, zit gedraaid op zijn vehikel en scheldt met een zware stem de twee mannen verrot. Ook hij steekt zijn vuist in de lucht. Terwijl hij eveneens hartstikke fout is. Eén van de mannen laat het er niet bij zitten, keert woest zijn stadsfietsje om en scheurt er, ook luid scheldend, achter aan. De racefietser racet pislink al spookfietsend weg.
Nu proesten mijn man en ik het uit. Never a dull moment hier op de Cauberg… Ons boeiende gesprek krijgt een vervolg. Hoe moeilijk is het om fout gedrag van anderen door de vingers te zien? En hoe lastig is het om even aan de kant te gaan als je tegen de richting in fietst? Of je excuses aan te bieden als je fout zit? Wat zou er gebeuren als mensen hun denkbeeldige messenset thuis zouden laten? Als we accepteren dat er mensen zijn die onhandig maar niet levensbedreigend gedrag vertonen…
Ik gooi meteen het oké-kwadrant (Bron afbeelding TA Academie) vanuit de Transactionele Analyse op tafel (of beter gezegd ‘op de stoep’). Een helpend model dat me geleerd heeft om anders naar de wereld te kijken. Ik gebruik het ook in mijn coachsessies. Het oké-kwadrant bestaat uit vier vensters van waaruit je de wereld kunt waarnemen. Je bevindt je altijd in één van de vier vlakken én je kent alle perspectieven in meer of mindere mate. Je voorkeursvenster is er tijdens je opvoeding met de paplepel ingegoten waardoor je de ander in eerste instantie ziet als je vriend of je vijand.
De personen in bovengenoemde voorbeelden reageren allemaal vanuit het kwadrant ‘Ik ben oké, Jij bent niet oké’. Ze zien de ander als hun vijand. Ze voelen zich boven de ander staan en reageren oordelend en vijandig. Met boosheid tot gevolg. Wat zou er gebeuren als de foute fietser in dit geval vanuit het ‘Ik ben niet oké, Jij bent oké-kwadrant’ zou reageren? Zou hij zich dan aanpassen aan de ander? Toegeven dat hij fout zit en meteen zijn excuses aanbieden? Of wat zou er gebeuren als beide partijen vanuit het ‘Ik ben oké, Jij bent oké-kwadrant’ zouden reageren? Als ze elkaar als vriend zouden benaderen? Zouden ze elkaar dan als volwassene kunnen zien en er geen probleem van maken of het oplossen door elkaar de ruimte te geven? Zonder gedoe. Zonder escalatie.
Hoe zou de wereld eruit zien als iedereen wat vaker een ‘Ik+, Jij+-bril’ op zou doen? Als we de ander, bekend óf onbekend, zien vanuit de perceptie ‘vriend’? Jij bent oké! Mijn leven is in ieder geval een stuk relaxter geworden met ‘++-lenzen’ in.
N-Mrii
Strategisch procesbegeleider met focus op gedrag en groepsdynamiek!
Creëer beweging met N-Mrii Stress- & Performance Solutions!
Specialist in leiderschapsontwikkeling, strategische procesbegeleiding, groepsdynamiek, communicatieve vaardigheden, persoonlijke effectiviteit en stressmanagement.
Mail: info@nmrii.nl
Site: www.minderstressophetwerk.nl
Site: www.minderstressophetwerk.online (N-Mrii’s Online Academy)
