De zes pijlers van positieve gezondheid
‘Mens sana in corpore sano’. Ofwel ‘Een gezonde geest in een gezond lichaam’ zoals de Romeinse dichter Juvenalis schreef in één van zijn satiren in de 1e eeuw. Wat een wijsheid! Ik ben ervan overtuigd dat je die twee niet los van elkaar kunt zien. Gezondheid is voor mij één van mijn belangrijkste waarden uit mijn innerlijke kompas. Dat betekent dat ik goed zorg voor mijn lichaam én ook mijn mindset positief beïnvloedt.
Wat ik bizar vind, is dat er in onze gezondheidszorg nog altijd een strikte scheiding is tussen lichaam en geest. Gelukkig wordt er steeds vaker gekeken naar de mens als geheel. Daarom ben ik aanhanger van Machteld Huber en haar werk over ‘positieve gezondheid’. Zij definieert gezondheid als ‘Het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven’. De nadruk ligt op veerkracht, op wat je (nog) wel kunt, in tegenstelling tot de huidige WHO-definitie waarbij het accent ligt op de aanwezigheid van ziekte, ofwel wat je niet meer kunt.
‘Positieve gezondheid’ gaat uit van zes dimensies:
- Lichaamsfuncties (fitheid, lichamelijke conditie, eet- en slaappatroon, beweging)
- Mentaal welbevinden (geheugen, concentratievermogen, zelfvertrouwen, positieve mindset, optimisme, veerkracht)
- Zingeving (voldoening, levenslust, dankbaarheid, acceptatie, vertrouwen, idealen, ontwikkelen)
- Kwaliteit van leven (geluk, balans, veiligheid, (financiële) zekerheid, (woon)omgeving)
- Sociale contacten en sociale steun (erbij horen, waardering, erkenning, gehoord worden, actief meedoen)
- Dagelijks functioneren (zelfzorg, grenzen stellen, assertiviteit, communicatieve vaardigheden, timemanagement, stressmanagement, hulp vragen).
Je kunt voor elke pijler afzonderlijk beoordelen wat jouw score is. Door het geheel te bekijken, krijg je een totaalbeeld van jouw ‘gezondheid’. Lichaam en geest worden in dit model geïntegreerd waarbij een balans wordt gezocht tussen wat aanwezig is, wat de persoon allemaal nog wel kan of heeft. In mijn ogen omvat het een positievere en volledigere blik op gezondheid.
Ik merk dat de aanwezigheid van Corona in de samenleving zorgt voor een grotere scheiding tussen de medische en geestelijke zorg. Lichamelijke gezondheid, de eerste dimensie, heeft nu voorrang op het geestelijk welzijn. Dit heeft een onbedoeld, negatief effect op de ‘positieve gezondheid’ als geheel. Ik zie mensen vereenzamen, de weg kwijt raken. Vooral bij ouderen.
Hoewel mijn ouders en schoonouders zich er kranig doorheen slaan, ligt ook bij hen het gevaar op de loer. Afgelopen week brak mijn schoonvader door een ongelukkige val zijn heup. Zijn leven stond even letterlijk op zijn kop. Ambulance, ziekenhuisopname, heupoperatie. Alles top geregeld! Godzijdank was bezoek welkom in het ziekenhuis. Eén vaste bezoeker per dag op een vooraf afgesproken tijdstip gedurende één uur. Revalidatie wordt een ander verhaal. Dan moet hij 14 dagen in quarantaine onder aftrek van de dagen in het ziekenhuis. Dat betekent dat hij niet van zijn kamer af mag in de revalidatie-instelling én geen bezoek mag ontvangen. Beeldbellen en raambezoeken mogen wel. (‘raambezoek’ roept bij mij overigens een vreemde associatie op). Na de twee weken is ook hier één vaste bezoeker toegestaan. Let wel… Eén keer per week gedurende een heel half uur… Omdat ‘opa’ niet goed hoort en de digitaliseringsslag volledig gemist heeft, belooft dit een uitdaging te worden. Ik vraag me af wat het effect is van de quarantaine op zijn lichamelijke én geestelijke herstel. Is hij thuis niet beter af? Met de liefdevolle zorg van de familie?
N-Mrii
Wil je minder werkstress? Meer werkplezier? Kijk dan op minderstressophetwerk.nl voor informatie over Stress- en Burn-out Coaching of Teamcoaching.
Interesse in stressreductietrainingen of communicatietrainingen? Kijk dan bij de trainingen die ik geef. Elke training heeft een verdiepingsprogramma van twee maanden. Hiermee kun je het geleerde ook borgen in jouw werkpraktijk.
Meer informatie over incompany leiderschapstraining en/of -coachtraject op maat? Neem dan contact op met Anne-Marie via info@nmrii.nl.
