In 5 stappen een gezonde scheiding tussen werk en privé

Herken je dat? Onderweg naar het werk en naar huis nog allerlei telefoontjes met je collega’s om zaken door te spreken en van alles te regelen. En als je thuis bent en staat te koken of zit te eten, gaat de telefoon en is er ook nog wat te bespreken. Of dat je ’s avonds je mail nog bijwerkt omdat de achterstand nu toch echt te groot wordt.

De scheidslijn tussen werk en privé is de laatste jaren steeds vager geworden. Hoe komt dat?

• Allereerst is onze economie steeds meer een 24-uurs-economie geworden. We werken niet meer van 9 tot 17 uur. Nee, we beginnen eerder of later en werken langer door. ’s Avonds werken, op zaterdag en zondag is tegenwoordig heel gewoon geworden. Je kunt elke avond en op zondag gewoon boodschappen doen. En als je zin hebt om te shoppen, kun je in bijna elke stad op zondag terecht. Hierdoor is het ook heel normaal geworden om ’s avonds gebeld te worden om nog wat zaken door te spreken.
• Ook onze bereikbaarheid is veel beter geworden. Vroeger had je alleen een vaste telefoon en daar werd je zakelijk nauwelijks op gebeld. Nu heeft bijna iedereen een mobiele telefoon, al dan niet van het werk, en daar ben je niet alleen op te bellen maar ook via app, sms en mail bereikbaar. Verscheidene app-groepen laten continu een bliepje horen over welke resultaten we bereikt hebben. En ook de mail op de mobiele telefoon blijft ook buiten werktijd vollopen.
• Het zal ook steeds normaler worden dat we meer dan één baan hebben. Wat vroeger een lifetime employment betekende bij één bedrijf, zie je nu steeds vaker dat mensen 2 of 3 heel verschillende banen hebben die naast inkomen zorgen voor afwisseling en voldoening. Hiervoor moet je ook continu bereikbaar zijn.
• We hebben ook andere rollen in verschillende contexten. Waar je in de ene omgeving werknemer bent, ben je in de andere omgeving voorzitter van een vereniging en in de volgende context zelfstandige en tenslotte moet je je thuis ook nog bezig houden met het huishouden. Dat loopt steeds vaker door elkaar heen.
• Ten slotte speelt ons eigen en anders eisen- en verwachtingspatroon een grote rol. We willen enorm veel, of beter gezegd, we moeten enorm veel van onszelf en van anderen. Steeds hogere targets, steeds meer tegelijk en vooral steeds sneller.

Hoe problematisch is dit?

Op zich is het geen enkel probleem dat werk en privé in elkaar overlopen. Het zorgt voor afwisseling en een gevoel van vrijheid. Het is niet erg om ’s avonds nog even een paar telefoontjes te plegen, de mail bij te werken of stukken door te lezen voor een overleg de volgende dag. En het is toch ook prettig om op het werk nog even die dokter te bellen om privé wat afspraken te kunnen maken.

Zolang al deze activiteiten energie en voldoening geven en je gewaardeerd wordt door je collega’s en je omgeving, is dit geen enkel probleem! Vooral doorgaan met hoe je je tijd indeelt… Op het moment dat je energie begint te verliezen doordat je geen onderscheid meer kunt maken tussen werk en privé en je grenzeloos aan het werk bent, ook al is het in gedachten, wordt het problematisch en ongezond. Want een mens heeft ontspanning en rust nodig. En een ontspannen medewerker is vele malen effectiever en creatiever in zijn werk.

Is de scheiding tussen werk en privé ongezond geworden?

Als je te weinig ontspant en te veel werkt, gaat je lichaam signalen sturen. Eerst wat kleine signalen maar naarmate je ze negeert, steeds duidelijkere signalen. Totdat je lichaam zegt “tot hier en niet verder!”. Dan ben je te ver gegaan. Dan wordt het tijd om een gezondere scheiding tussen werk en privé aan te brengen. En dat kun jij alleen zelf.

In 5 stappen een gezonde scheiding tussen werk en privé

1. Stel voor jezelf vast welke momenten echt privé-tijd zijn en wanneer het werktijd is
2. Kies welke leuke en ontspannende activiteiten je privétijd kunnen vullen
3. Doe de privé-activiteiten met 100% aandacht
4. Neem je telefoon niet op, check je mail niet, kijk ook niet op je app tijdens je privé-activiteiten
5. Maak duidelijk aan je omgeving dat je de balans tussen privé en werk belangrijk vindt en geef aan dat je niet gestoord wilt worden in privé-tijd en dat je morgen als eerste aan de slag gaat met de vraag die gesteld wordt

Dus, tijdens werktijd werk je. Dus ook geen Facebook checken. Tijdens privétijd ontspan je, dus ook geen werkmail checken. Hierdoor krijg je al minder informatieprikkels binnen waar je onrustig van wordt. Tijdens het avondeten, eet je met je gezin en neem je je telefoon niet op als een collega belt. Als je in het weekend tv zit te kijken, leg je je mobiel weg. Die mail is er morgen ook nog. En laat vooral ’s nacht de telefoon beneden of daar waar je niet slaapt. Het verstoort je nachtrust en je gaat onrustig slapen als je net allerlei berichten hebt gezien.

Als het zover is gekomen dat je onrustig wordt als je niet in je mail kunt kijken, dan is het verstandig een hobby te zoeken waar je je passie in kwijt kunt. Het is niet helemaal gezond als je afhankelijk wordt van je werk en je werk je innerlijke leegte moet vullen omdat het thuis niet gezellig is of je geen ontspanning hebt. Het is dan verstandig om naast je werk bezigheden te hebben waar je ook energie uit haalt. En dat kan van alles zijn. Zolang jij er plezier aan beleeft.

Dit alles gaat om grenzen en prioriteiten stellen. En die grenzen gaan met name over jouw eigen grenzen. Veel mensen verschuiven hun grenzen stelselmatig. Dat gaat heel geleidelijk. En vaak uit nieuwsgierigheid. Die mobiele telefoon biedt immers alle informatie…

Hoe duidelijk stel jij de grens tussen privé en werk?