Nieuwe zakelijkheid

22 november 2020 N-Mrii

In stilte zit ik te tekenen. Vandaag werken we met potlood in verschillende hardheden en een tweedimensionaal object. De gefotografeerde compositie die voor me ligt, beeldt verschillende aardewerken potjes uit in allerlei vormen en kleuren. De opzet is snel gemaakt. Op het moment dat ik licht en schaduw moet gaan vastleggen, merk ik dat ik snel afgeleid ben. Ik kijk wat vaker op en loop, met mondkapje op, rond om te kijken wat anderen maken. Mijn concentratie is zoek vandaag. Ik ben onrustig en ik vind het onderwerp saai.

Dan zie ik een folder liggen met een foto van een prachtige roodharige jonge dame. Ze kijkt me uitbundig lachend aan. Ik besluit om de rest van de les me niet meer met potjes bezig te houden maar een portret te tekenen. Het is zeker vijftien jaar geleden dat ik getekend heb. Toen focuste ik me vooral op gezichten. Ik ben benieuwd of ik dat nog kan. De eerste ruwe opzet stemt me tevreden. Ik krijg weer dat sprankelende gevoel dat ik vroeger ook had als ik aan het tekenen was. Dat verrast me want ik ben hartstikke moe. Ik teken verder en het gezicht krijgt vorm. Het is de ontbrekende rust om met de details aan de slag te gaan en er een ‘perfect’ portret van te maken. Toch heb ik even geproefd aan dat flow-gevoel dat ik al lang niet meer heb gehad.

Mijn dochter komt thuis en ziet mijn werk liggen. Wow, zegt ze. Die is al best goed. Ze zit in het laatste jaar van de kunstacademie waar ze de docentenopleiding volgt. Zij heeft echt verstand van kunst. En ze is goed! Creativiteit zit in onze familie waarbij het lijkt alsof het kunst-gen een generatie heeft overgeslagen. Ik benut het in ieder geval onvoldoende. Ze bekijkt mijn tekening nog eens en vertelt me dat ze de dag ervoor op zolder op zoek was naar een paar boeken en daar toevallig een map vond met mijn oude tekeningen. Die haalt ze meteen naar beneden en samen bekijken we ze. Ik sta versteld van mezelf. Ik kon best wel aardig tekenen (zie bijgevoegde portretten uit 2005). Ze vertelt me dat ik een duidelijke ‘handtekening’ in mijn ‘kunst’ heb. Ik vraag haar wat ze daarmee bedoelt. Ze geeft aan dat ik een heel eigen stijl heb die in alle tekeningen te herkennen is. Mijn stijl heet kennelijk ‘nieuwe zakelijkheid’ (Neue Sachlichkeit ) een stroming uit de jaren 20 van de vorige eeuw. Ze ziet in mijn oude werk dat ik heel secuur kon tekenen en daar echt geduld voor moet hebben gehad. Die opmerking triggert me. Want om goed te kunnen tekenen, moet ik rust ervaren. Dat is ook precies de reden waarom ik me in de zomervakantie heb opgegeven voor een tekencursus. Hoewel ik mijn vrijdagen heilig verklaard heb, is er buiten de cursus nog weinig van terecht gekomen. Mijn dochter heeft na de eerste les een dummy voor me meegenomen. Dat is een blanco boek waarin ik lekker kan oefenen en al mijn creatieve uitspattingen in kwijt kan. Dat boek ligt me al drie maanden op mijn werkplek aan te staren. Maagdelijk leeg. Tot irritatie van onze kunstdocent in spee. Maar nu ik heb geproefd aan dat creatieve gevoel, is de vonk weer overgeslagen. Ik heb zin om mijn ‘handtekening’ verder te ontwikkelen en met een nieuw ‘smoelenboek’ aan de slag te gaan.

Waarschijnlijk luistert mijn telefoon me af want een dag later ik krijg een gratis cursus portret tekenen aangeboden op Instagram. Ik meld me meteen aan, sla mijn dummy open en enthousiast begin ik met de eerste les…

N-Mrii