Hoe positiever met veranderingen omgaan?

Welke veranderingen heb jij de laatste tijd meegemaakt of doorgevoerd? Nieuwe auto? Reorganisatie? Ander kapsel? Ziekte? Andere baan? Verhuizing? Ontslagen? Andere werkwijze? Kun je benoemen wat zo leuk of vervelend was aan deze verandering? En als je erop terugkijkt, hoe is de verandering uiteindelijk “geland”?

Wij mensen voelen ons het prettigst bij een beetje stabiliteit, zekerheid en controle. Alles wat dat bedreigt, zorgt ervoor dat we gestresst raken. Wij houden niet van veranderen. Homeostase is een mooi woord voor een systeem dat continu op zoek is naar balans en een intern evenwicht probeert te handhaven. Dat is wat we doen. Veranderen is dus niet leuk. Op de automatische piloot leven kost de minste energie. Maar, de keerzijde is dat je dan ook minder bewust “leeft” en minder van het leven mee krijgt.

Veranderingen zijn vaak onontkoombaar. Het leven is één en al verandering. Als ik in mijn werk een rustige periode tegemoet denk te gaan, gebeurt er altijd iets dat zorgt voor een nieuwe dynamiek waardoor ik het binnen een dag weer enorm druk heb. Verandering biedt meestal nieuwe kansen. Maar dat is vaak niet wat we zien. Als we een betere baan kunnen krijgen, meer salaris, een mooier huis, hoor je niemand klagen over de verandering. Dat zijn immers gewenste veranderingen.

Het zijn juist de negatieve veranderingen die ons zo raken. Dat komt doordat we iets verliezen dat we niet kwijt willen. We houden vast aan iets wat bekend, betrouwbaar of veilig is. Wat is het dan dat we zo geraakt worden door iets wat ons leven verandert?

Wat ons enorm ondersteboven kan gooien is de extreemheid, de onverwachtsheid van de verandering en het al dan niet invloed hebben op de verandering. Een grote en schokkende verandering was voor mij het verlies van een dierbare van het ene op het andere moment. Dat is iets wat ik tot op heden nog steeds niet begrijp. Dat zoiets zomaar kan gebeuren… En het zorgt er ook voor, ook al ben ik 7 jaar verder, dat ik altijd nog bang ben om de dierbaren om me heen te verliezen. Daar kan ik ’s nachts van wakker liggen.

Of wat denk je van een totaal onverwachts ontslag. Je ziet het niet aankomen, hebt jarenlang mooie resultaten neergezet en goede beoordelingen ontvangen. En dan blijk je ineens overbodig. Vanwege een reorganisatie of omdat je nieuwe baas zijn eigen poppetjes om zich heen wil. Je krijgt een fooi mee en kunt meteen vertrekken. Van het ene op het andere moment doe je er niet meer toe en word je, voor jouw gevoel, als oud vuil aan de straat gezet.

Dit zijn twee voorbeelden van extreme, onverwachtse veranderingen waar je geen invloed op hebt én die je leven van het ene op het andere moment stil doen staan. Immers, de invulling van je hele dag verandert in één klap. Het feit dat je er geen controle over hebt, maakt het dubbel zo moeilijk om ermee om te gaan. Want de enige optie die je hebt is “accepteren”. Vechten heeft volstrekt geen zin.

Andere, minder heftige, veranderingsprocessen zorgen vaak voor weerstand. Maar waar komt die weerstand vandaan? Vaak is dat onzekerheid. Je hebt geen grip op de situatie, je moet ander gedrag vertonen of ander gedrag accepteren. En je weet niet of je dat wel kunt. Hierbij gaat het om veranderingen die anderen “opleggen”. Je moet anders gaan werken door  nieuwe systemen, processen of targets.

Soms zit je in een veranderingsproces omdat je voelt dat je niet congruent leeft met het leven dat je eigenlijk wilt. Als elke werkdag een gevecht is, gaat je lichaam uiteindelijk in verzet. Je gaat steeds harder vechten om alles hetzelfde te houden. Maar hoe harder je probeert alles onder controle te houden, hoe verder je wegzakt. Een stap terug is dan erg belangrijk. Want je voelt aan alles dat als je zo doorgaat, je regelrecht het “ravijn” in stort. En dat wil je niet. Dan is het belangrijk dat je terug gaat naar je waarden en levensdoelen. Wat wil je echt? Dat betekent dat je keuzes moet maken en daarbij moet loslaten. Je kunt niet twee dingen nastreven die strijdig zijn. Het ego zorgt er voor dat we vaak niet de juiste keuzes maken of veel te laat voor onszelf kiezen. Dan maken we een keuze omdat de buitenwereld dat verwacht en je niet mag “falen”.

Hoe kun je positiever met veranderingen omgaan? Want ook de minder leuke veranderingen zijn zeer leerzaam. Ik vind veranderingen altijd een uitdaging, ook al brengen ze onzekerheid met zich mee. Want bij elke verandering kan ik iets leren, over de situatie, over anderen en vooral over mezelf. En zo leer ik mijn hele leven van alle veranderingen die op mijn pad komen.

En zo probeer ik elke verandering minder te zien als een bedreiging en meer als een uitdaging die ik absoluut aan kan. Neem eens een voor jouw belangrijke verandering in gedachten. En beantwoord dan de volgende vragen.

1. Wat precies in de verandering raakt je zo? Loop er niet voor weg maar face it!
2. Kijk naar wat je feitelijk verliest. En benoem ook alle dingen die je ermee wint.
3. Besef dat er altijd een nieuw evenwicht komt. Tijd heelt echt alle wonden.
4. Zorg dat je een perspectief voor ogen hebt, dat je hoop en vertrouwen biedt. Maak keuzes waarop je invloed hebt. Ook al heb je niet altijd invloed op de situatie, je hebt wel invloed op hoe je ermee omgaat.

Als je kijkt naar de echt impactvolle veranderingen, dan is het toch gek hoe we kunnen worstelen met soms onnozele veranderingen in ons leven!

N-Mrii