Gedoe in het team: waar komt het vandaan?

Herken je dat?

Er broeit iets in het team. De spanning tussen twee collega’s loopt op. Er is iets onbenulligs voorgevallen…. ‘Wat’ is iedereen allang vergeten… maar in het teamoverleg worden speldenprikjes via de band aan elkaar gegeven. Op de afdeling wordt een snerende opmerking in het team gegooid, luid en duidelijk. En beide teamleden zoeken medestanders in het team om vooral niet alleen te staan. Vaak met als gevolg dat er twee kampen in het team ontstaan en de situatie volledig escaleert…. De sfeer is tot onder het vriespunt gedaald. De afdeling presteert een stuk minder goed… De veiligheid en het onderlinge vertrouwen is ver te zoeken. En waar ging het ook alweer over? Niemand die dat nog weet.

Relatieconflict

Dergelijk conflict is geen taakgericht conflict. Dat soort conflicten zijn vaak heel nuttig. Nadat een conflict over de inhoud wordt opgelost, functioneert een team veelal beter. Bovenstaand conflict is een mooi voorbeeld van een relatieconflict. Doordat partijen zich beiden vast hebben gezet in hun eigen gelijk, zoeken ze alleen nog maar naar bevestiging van hun waarheid. Ze hebben letterlijk oogkleppen op en staan niet meer open voor de feiten. Ze graven zich in hun schuttersputje om alleen nog naar boven te komen om op de ander te schieten. Het mooie is dat ze ook niet anders kunnen. Immers, als de hele afdeling op de hoogte is en de boel behoorlijk op scherp staat, gaat het alleen nog maar om winnen of verliezen. En gezichtsverlies lijden is hoe dan ook geen optie. Toegeven dat je niet zo handig bezig bent, is het laatste wat je nog kunt. Dan maar op zoek naar een andere baan of de ander moet het veld maar ruimen.

Al met al kost dit bergen energie, levert het enorm veel stress op en de hele afdeling lijdt eronder. Ben jij ook zo’n stoere collega die niet kan toegeven als er gedoe is? Wie is er nu moediger? Degene die toegeeft en de hand reikt of degene die halsstarrig vast houdt aan zijn eigen vermeende gelijk?

Waar komt het vandaan?

Wat is nu de oorzaak van een escalatie van een onbenullige ruzie op de afdeling?

Veelal ontstaat een conflict met mensen waar je toch al niet zoveel mee hebt. Je kunt weinig respect opbrengen voor iemand die in jouw allergie zit. Als jij enthousiast bent, kun je het lastig vinden om samen te werken met een collega die erg beschouwend is, in jouw ogen een slome duikelaar. Dat schiet niet op. Het gevolg is dat je die collega uit de weg gaat en je hem of haar niet beter leert kennen. Terwijl dat juist zou zorgen voor begrip voor de ander. Ook iemand die perfectionistisch is, kan lastig omgaan met collega’s die de kwaliteit van het werk minder nauwkeurig nemen. Ook daar zou een perfectionist van kunnen leren. En andersom ook. Maar dan moeten ze elkaar vooral niet laten verleiden door elkaar te gaan overtuigen van hun enige juiste manier van werken. Ook hier is het toverwoord begrip.

Ook jouw eigen schaduwzijde kan tot irritaties leiden. In dat geval toont de ander gedrag dat jij graag zou hebben maar niet hebt. Of de ander toont gedrag dat je volstrekt verafschuwt maar waar jij zelf ook meester in bent. Als je beseft dat het conflict wordt veroorzaakt door iets in jezelf, kun je met jezelf aan de slag. En de ander kan je er nog bij helpen ook.

Soms gaat het om botsende waarden. Als rechtvaardigheid een belangrijke waarde voor jou is, leg je alles wat gebeurt langs deze meetlat. Stel dat een collega iets doet wat in jouw ogen oneerlijk is, en dat gebeurt vaker…. dan is de kans groot dat zich dat opstapelt totdat de bom barst.

Overigens hoeft het niet altijd te gaan om irritaties. Een collega kan ook gewoon in een file hebben gestaan of ruzie met zijn partner hebben gehad of een slechte nacht en daardoor een pokke humeur hebben. Komt een collega met een hoofd als onweer binnen stampen, laat hem of haar dan maar even. Ga vooral niet lopen ‘etteren’. Die collega heeft nog het meeste last van zichzelf en ontdooit vanzelf weer. Dan kunnen jullie er samen om lachen.

Alles overziend gaat het allemaal over communicatie en grenzen stellen. Hoe vaak gebeurt het dat we nieuwsgierig naar de ander toestappen en oprecht vragen hoe het zit? Nee, daar zijn we te stoer voor. We weten immers toch wel hoe het zit. We prenten onze eigen waarheid in ons hoofd en wijken daar zeker niet meer vanaf… en dan begint het te borrelen… tot dat de druk van de ketel moet.

Wat moet je vooral niet doen?

Zorg dat je geen partij kiest bij twee ruziënde collega’s. Voor je het weet ben je onderdeel van het verhaal en wordt je als zwart schaap gebruikt om het probleem zichtbaar te maken. Jij bent dan de zogenaamde veroorzaker van het probleem. Of jouw naam wordt misbruikt als medestander door een van de partijen. Of krijg je de aap op je schouder en ben jij degene die het moet oplossen. Terwijl je geen partij was, ben je dat nu wel. Maak het niet groter en ga niet mee in roddel of polarisatie. Ruzie hoort erbij en levert vaak ook iets op als het onderliggende conflict daadwerkelijk wordt opgelost.

De ruziemakers moeten hun ruzie zelf oplossen. Dat kunnen ze doen door samen te gaan zitten en te luisteren naar elkaars verhaal. Wat is de goede bedoeling van de ander? Hoe probeert de ander zijn bedoeling duidelijk te maken? Vaak lukt hem dat niet op een handige manier maar dat moet je hem of haar vergeven. Want daardoor kun je door het lastige gedrag van de ander heen prikken en lukt het je om met een beetje professionele liefde naar de ander te kijken. En voor jezelf geldt uiteraard hetzelfde. Wat is jouw goede bedoeling? Hoe onbenullig probeer jij die duidelijk te maken… met alle gevolgen van dien… Wees vooral mild voor jezelf en de ander. En nadat jullie het uitgepraat hebben, laat het dan rusten. Haal nooit oude koeien uit de sloot!

Lukt het niet om een relatieconflict op te lossen, bedenk dan welke andere opties je hebt. Of vraag hulp aan een onafhankelijk en neutrale coach of mediator.

Ben jij ook wel eens op oorlogspad? Ben jij je dan bewust wat je echt dwars zit? Kijk eens wat vaker in de spiegel… van je eigen gedrag…

N-Mrri